ترجمه تخصصی طب سنتی

گیاهان داروئی همواره به عنوان یکی از منابع طبیعی ارزشمند به منظور تبدیل به داروهای بی خطر برای انسان محسوب می شوند. به طوریکه بنابر آمارهای جهانی مواد موثره بیش از 50 درصد داروهای موجود در بازار دارای منشاء گیاهی می باشند [1]. در میان کشورهای جهان ایران به دلیل تنوع بالای شرایط اقلیمی یکی از غنی ترین منابع گباهان داروئی در جهان محسوب می شود [2]. یکی از مهمترین و باارزش ترین گیاهان داروئی کشورمان زوفا می باشد. زوفا گیاهی است پایا از تیره نعناعیان که به حالت خودرو می‌روید و یکی از مهم ترین گیاهان دارویی و ادویه‌ای به شمار می‌رود [3]. منشاء اين گياه آسياي صغير گزارش شده و از درياي خزر تا درياي سياه و همچنين در مناطق شني مديترانه مي‌رويد [4]. زوفا دارای گونه‌ها‌ی مختلفی می‌باشد که فقط گونه‌ی hyssop Angustifolius به نام زوفا یا اشنانیاچوردوک است که مختص ایران می باشد. قسمت مورد استفاده‌ی زوفا، سرشاخه‌های گل دار و در برخی نواحی، کلیه قسمت‌های هوایی گیاه است [5]. ترکیبات تشکیل دهنده گیاه زوفا بسته به محل رشد و رویش آن متفاوت هستند و ترکیباتی مختلفی نظیر فلاونوئیدها، تانن، تیمول، کارواکرول، اسید میرتنیك، اسید پینیك و ... در عصاره آن یافت شده است که هر کدام منجر به بروز خواص درمانی مشخصی نظیر ضدباکتریائی و قارچی، ضد التهابی و درد در زوفا شده اند [6]. Salehi و همکاران اثر ضد دردی و ضد التهابی عصاره‌ی اتانولی گیاه زوفا را در موش مورد ارزیابی قرار دادند. نتایج آنها نشان داد عصاره‌ی اتانولی گیاه زوفا می‌تواند سبب مهار درد و التهاب در موش‌های کوچک آزمایشگاهی شود [7]. Hou و همکاران (2009) مشاهده کردند که مصرف طولانی مدت عصاره گیاه زوفا می‌تواند از ترشح اوتاکسین 2 که از فاکتورهای مهم پاسخ التهابی در بیماری آسم است جلوگیری کند درنتیجه باعث کاهش پاسخ التهابی در این بیماری می‌شود [8]. زوفا به دلیل دارا بودن ترکیبات موسایلاژی، مواد فرار شامل پینوکامفن، آلفا و بتاپینن، کامفن و الکل‌های سزکوئی ترپن برای عملکرد سیستم تنفسی مناسب می باشد و می تواند مانع از عفونت‌های تنفسی، آسم، آنفلوانزا و برونشیت گردد [9]. علاوه بر این حضور ترکیبات فلاونوئیدی موجود در گیاه سبب بروز خواص آنتی اکسیدانی در آن شده است [10]. در این راستا Dzamic و همکاران (2013) با ارزیابی برون تنی نشان دادند گیاه زوفا دارای خاصیت آنتی اکسیدانی مطلوب می باشد که از آن می توان در صنایع غذائی و داروئی استفاده نمود [10]. در مطالعه Tehranipour و همکاران (2017) مشاهده شد عصاره‌ی الکلی برگ گیاه زوفا دارای اثر ترمیمی بر روی نورون‌های شاخ قدامی نخاع در موش صحرائی پس از ایجاد ضایعه است که اثر فوق احتمالا ناشی از فعالیت آنتی‌اکسیدانی و آنتی التهابی زوفا می باشد [11]. حضور تانن، ترکیبات فنولی متعدد و انواع اسیدهای آلی در زوفا خاصیت صدباکتریائی مناسبی به آن داده است [12]. در مطالعه دیگری اثر ضد باکتریایی عصاره‌ی زوفا بر روی باکتری‌های اشریشیا‌کلی، استافیلوکوکوس اورئوس و لیستریا مونوسیتوژنز مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان دهنده اثر مثبت زوفا بر مهار رشد باکتری های بود [13]. Kizil و همکاران (2010) به بررسی فعالیت اثر آنتی باکتریایی گیاه زوفا برداشته شده از جنوب شرقی آناتولی پرداختند وگزارش کردند که اسانس زوفا فعالیت فعالیت آنتی باکتریایی بالایی درمقابل برخی از میکروارگانیسم‌ها دارد [12].

Herbal plants have been long used as a valuable natural sources for obtaining medicines with no side-effect to man. According to statistics, the effective ingredients of more than 50% of drugs in the market are of plant source [1]. Among different countries, Iran with diverse climates is one of the richest sources of herbal medicines in the world [2]. One of the most important and valuable herbs in Iran is hyssop [3]. The origin of the plant is from Anatolia so that it can be found in a region from the Caspian Sea to the Black Sea as well as sandy Mediterranean regions [4]. There are different species of hyssop and only hyssop angustifolius is found in Iran. The useful parts of the plant are the branches with flower; while in some regions, all parts of the plants are used [5]. The chemical compounds found in the plant vary depending on the place and condition of growth. Different compounds like flavonoids, tannin, thymol, charoechrol, mirtnic acid, and pinic acid are found in the plant essence. Each one of these compounds have different therapeutic effects such as antibacterial, antifungal, anti-inflammation, and painkilling effect [6]. Salehi et al. examined painkilling and anti-inflammation effects of hyssop ethanol essence in mice. The results showed that ethanol essence of hyssop can control pain and inflammation in small lab mice [7]. Hou et al. (2009) found that long-term use of the plat can inhibit secretion of eotaxin 2, which is a factor in inflammatory response in asthma patients. Therefore, the plant attenuates inflammation response in these patients [8]. Hyssop contains mucilage compounds and volatile compounds like pinkokamphan, alpha, betapinin, Kamphan, and sezkoitrephen alcohol that are good for the respiration system. The plant can be used to prevent respiratory infection, asthma, and bronchitis [9]. Moreover, flavonoid compounds in the plant prevent antioxidant effects [10]. Dzamic et al. (2013) in-vitro examined hyssop plant and showed its antioxidant effects, which can be used in food and pharmaceutical industries [10]. Tehranipour et al. (2017) showed that alcoholic essence of hyssop has healing effect on the spine frontal tip neurons of the rat after creating a lesion. This effect can be explained by antioxidant and anti-inflammation effects of hyssop [11]. Tannin, several phenol compound, and various organic acid in hyssop create considerable antibacterial effect [12]. Another study examined antibacterial effect of hyssop essence on E-coli, Staphylococcus aureus, and listeria monocytogenes and showed that hyssop controlled the bacteria [13]. Kizil et al. (2010) examined antibacterial effect of hyssop collected from the southeast of Anatolia and reported that the essence has a notable antibacterial activity against microorganisms [12].

امروزه گرایش به مصرف گیاهان دارویی به دلیل کم بودن عوارض سوء و گوناگونی ترکیبات موثر موجود در آن¬ها افزایش یافته است. تنوع موجود در ترکیبات گیاهان دارویی در بسیاری از موارد منجر به بروز اثرات هم افزائی در آنها می¬شود و با وجود تاثیر کند اثرات پایدارتری در مقایسه با سایر داروها دارند (1-3). لذا امروزه بیش از 80 درصد تحقیقات در مراکز تحقیقات دارویی دنیا معطوف به استفاده از این گیاهان شده است (4). در طی سالیان اخیر استفاده کاربردی از گیاهان دارویی در راستای اثرات پیشگیرانه و درمانی در طیف گسترده¬ای از بیماری¬های عصبی، گوارشی، مغزی گزارش شده است (5-9). زوفا با نام علمی Hyssopus officinalis از خانواده نعنائیان است (10) و از جمله گیاهان دارویی می¬باشد که در عفونت‌هاي ویروسی مانند سرماخوردگی، گلودرد، برونشیت و آسم مورد استفاده قرار می¬گیرد (9). همچنین عصاره و اسانس زوفا علاوه بر کاربردهای دارویی در مواد غذایی مختلف مانند سس، لیکور و ادویه‌هاي تند نیز قابل استفاده است (11). ترکیبات تشکیل دهنده گیاه زوفا بسته به محل رشد و رویش آن متفاوت هستند و ترکیباتی مختلفی نظیر فلاونوئیدها، تانن، تیمول، کارواکرول، اسید میرتنیك، اسید پینیك و ... در عصاره آن یافت شده است که هر کدام منجر به بروز خواص درمانی مشخصی نظیر ضدباکتریائی و قارچی، ضد التهابی و درد در آن شده اند (12, 13). قاسمی و همکاران اثر ﺿﺪﻗﺎﺭﭼﯽ ﻋﺼﺎﺭﻩ ﺍﻟﮑﻠﯽ ﮔﯿﺎﻩ ﺯﻭﻓﺎ را ﺑﺮﻋﻠﯿﻪ ﻗﺎﺭﭺ ﺳﺎﭘﺮﻭﻟﮕﻨﯿﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺩﺍﺭﻭﯼ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺿﺪﻗﺎﺭﭼﯽ ﻧﯿﺴﺘﺎﺗﯿﻦ در ماهی مورد بررسی قرار دادند و نشان دادند ﺯﻭﻓﺎ می-توﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺭﺷﺪ ﻗﺎﺭﭺ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ نماید ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻧﯿﺴﺘﺎﺗﯿﻦ ﺍﺛﺮ ﺿﺪ ﻗﺎﺭﭼﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ (14). در مطالعه دیگری نشان داده شده که زوفا به دلیل دارا بودن ترکیبات تیمول، گاماترپینن، کارواکرول و پاراسمین فعالیت مطلوب ضدمیکروبی بر روی باکتری و مخمر دارد (11). همچنین اثر ضد باکتریایی عصاره‌ی زوفا بر روی باکتری‌های اشریشیا‌کلی، استافیلوکوکوس¬اورئوس و لیستریا¬مونوسیتوژنز مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان¬دهنده اثر مثبت زوفا بر مهار رشد این باکتری¬ها بود (10). صالحی و همکاران اثر ضد¬دردی و ضد¬التهابی عصاره‌ اتانولی گیاه زوفا را در موش مورد ارزیابی قرار دادند. نتایج آن¬ها نشان داد عصاره‌ اتانولی گیاه زوفا می‌تواند سبب مهار درد و التهاب در موش‌های کوچک آزمایشگاهی شود(15). همچنین فعالیت ضدپلاکتی زوفا در برخی از مطالعات صورت گرفته بر روی موش و خوک ثابت شده است (16). زوفا به دلیلی دارا بودن تنوعی از ترکیباتی فنولی دارای خاصیت آنتی-اکسیدانی مناسب می¬باشد (17). در این راستا مطالعه دورمن و همکاران (2012) نشان داد عصاره استونی زوفا دارای توان بالائی در مهار رادیکال¬های آزاد می¬باشد (18). اکثر مطالعات انجام شده بر روی زوفا، تاثیر آن را به صورت موردی مورد بررسی قرار داده اند لذا ضرورت انجام مطالعه بنیادی با هدف ارزیابی اثر زوفا تحت شرایط طبیعی فیزیولوژیک ضروری به نظر می¬رسد. با توجه به نقش کلیدی کبد و کلیه در تنظیم تعادل فیزیولوژیک بدن مطالعه فوق با هدف ارزیابی تاثیر زوفا بر روی فعالیت کبد و کلیه از طریق سنجش فراسنجه خونی طراحی و اجرا گردید.

The demand for herbal medicines is growing given their fewer side-effects and higher diversity of the affecting compounds. Diversity of herbal plants in many cases lead to synergic effects so that despite gradual effects, the effects are more stable compared to other medicines [1-3]. More than 80% of pharmaceutical research works in the world are focused on these plants [4]. Over the recent years, application of herbal medicine to achieve preventive and therapeutic effects have been reported on a wide range of neural, digestive, and cerebral diseases [5-9]. Hyssop or Hyssopus officinalis of mint family [10] is recommended for viral infections like the flu, sore throat, bronchitis, and asthma [9]. In addition, hyssop essence and essential are used in food industry for products like sauce, liquor, and hot spices [11]. The compounds found in hyssop vary depending on the region it is found and growth condition so that different compounds like flavonoids, tannin, thymol, carvacrol, mirtonic acid, pinik acid, and so on are found in it. Each one of these compounds are the source of a specific therapeutic effect such as antibacterial, antifungal, antiinflammation, and painkilling effects [12, 13]. Ghasemi et al. studied the antifungal effects of alcoholic essence of Hyssop on saprolegnia fungus and compared the results with Nystatin antifungal chemical drug in fish. They showed that Hyssop inhibited the fungus growth and had a better antifungal effect compared to chemical drugs [14]. Another study showed that Hyssop has antimicrobe effects on bacteria and yeast due to the compounds like thymol, gamaterpinen, carvacrol, and parasmin [11]. In addition, there are reports about the antibacterial effects of hyssop on E coli, staphylococcus aureus, and listeria monocytogenes and positive effects of Hyssop on preventing bacterial growth [10]. Salehie et al. examined painkilling and antiinflammation effect of ethanolic essence of Hyssop in mice and showed that the essence had painkilling and antiinflammation effects in small mice [15]. Moreover, antiplatelet activity of Hyssop has been reported by some studies on mice and pigs [16]. Hyssop contains a wide range of phenolic compounds with antioxidant effects [17]. Dorman et al. (2012) showed that acetonic essence of Hyssop has a considerable effect on surpassing free radicals [18]. The majority of studies on Hyssop have been limited to specific cases and a fundamental study in vivo on physiological effect is absent. Taking into account the key role of the kidney and liver in keeping the physiological balance of the body, the present study is an attempt to examine the effects of Hyssop on these two organs through blood parameters.

بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی و نیز عدم تمایل مصرف کنندگان در استفاده از داروهای شیمیایی، امروزه استفاده از گیاهان دارویی بویژه در کشورهای در حال توسعه کاربرد فراوانی یافته است. از بین داروهای شفابخش گیاهی، استفاده از گیاهانی که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی هستند در درمان بیماری هایی نظیر پارکینسون، آلزایمر، انواع سرطان ها، بیماري هاي قلبی - عروقی و غیره افزایش یافته است. این گیاهان با دارا بودن مقادیر بالای آنتی اکسیدان های طبیعی می توانند در روند تولید و عملکرد رادیکالهای آزاد اختلال ایجاد نموده و نتایج امیدبخشی را در درمان این بیماری ها داشته باشند (Hsu, 2006; Rathore et al., 2015). آنتي اكسيدان هاي طبيعي تركيبات پلي فنلي (فلاونوئيد، تانن و آنتوسيانين) هستند که در قسمت های مختلف نظیر برگ، ساقه، ميوه، ريشه و حتی بذر گیاهان دارویی یافت می شوند (Ahmadvand et al., 2013). از اینرو، با استخراج متابولیت های ثانویه گیاهی (مانند اسانسها و عصاره ها) از قسمت های مختلف گیاهان دارویی می توان به خواص ضد باكتری، ضد قارچ، ضد انگل، ضد ویروس و آنتی اكسیدانی آنها دست یافت (Semnani et al., 2007). خاصیت آنتی اكسیدانی گیاهان دارویی به میزان تركیبات پلی فنولی موجود در آنها بستگی دارد. این مواد شیمیایی مفید را می توان نه تنها به عنوان دارو بلکه به عنوان الگویی بی نظیر برای ساخت آنالوگهای دارویی و مدلی سودمند برای درک بهتر پدیده های زیست شناختی به کار برد (Asgari-Jahromi et al., 2013). گیاه هفت بند با نام علمی پلی گونوم آویکولار از خانواده Polygonaceae بوده که دارای ساقه ایستاده بطول 50 سانتی متر می باشد. برگهای آن باریک، یک در میان و نوک تیز و گلهای آن نیز منفرد، کوچک، بدون بو و صورتی مایل به سبز می باشد. گیاه هفت بند در مقابل عوامل خارجی (سرما، گرما و لگد شدن) بسیار مقاوم بوده و در چمنزارها ،‌کنار جاده ها، اراضی متروک و بین تخته سنگ ها می روید. این گیاه یکساله در استرالیا، اروپا، شمال و جنوب افریقا، مدیترانه، خاورمیانه و هند گسترش یافته است (Rathore et al., 2015). در ایران نیز در نواحی جنگلی و مرطوب بویژه در استان‌های گرگان، مازندران، گیلان،آذربایجان و چهارمحال و بختیاری می‌روید (Ansari et al., 2014). ترکیب شیمیایی گیاه هفت بند شامل اسید پوگیلونیک، اسید اگزالیک، اسید استیک، فرمیک، تانن، نیترات، پتاسیم، گلوکز، اسانس، سیلیس، اکسی متیل آنتراکینون، مواد رزینی، مواد قندی و موسیلاژ می باشد (Askari-Jahrom et al., 2013 Rathore et al., 2015;). میوه های این گیاه حاوی 18% پروتئین، 1 درصد، کربوهیدارت71 درصد، 64% چربی، 1/9% فیبر، 7/0 میلی گرم ویتامین B2، 670 میلی گرم کلسیم، 420 میلی گرم فسفر، و 7/12 میلی گرم آهن به ازای 100 گرم می باشد ( Srivastava, 2006; Rathore et al., 2015). این گیاه دارویی قابض بوده و برای رفع اسهال بویژه اسهال خونی و نیز قطع خونریزی بکار می رود. همچنین برای درمان آسم، برونشیت، سل ریوی، اگزما، تورم روده، استسقاء، دردهای معده، میگرن، زخم های چرکی و نیز تسکین درد سیاتیک و درد کمر، دردهای نقرس، رماتیسم، تاول و سوختگی از گیاه هفت بند استفاده می شود. این داروی گیاهی کاهش دهنده تب، ترشحات روده ای، ترشحات زنانه، قند خون و نفخ بوده و بعنوان مدر و مسکن در دفع سنگ‌های صفراوی و ادراری نیز کاربرد فراوانی یافته است. شایان ذکر است مصرف زیاد این گیاه موجب بروز اگزما، کهیر، حساسیت های پوستی و تشنج می‌شود ( Liu et al., 2001; Ahmadvand et al., 2013; Hsu, 2006).

According to the WHO’s recommendation and given the consumer’s negative viewpoint about chemical medications, the demand for herbal medicines, mostly in the developing countries, has increased over the past few years. Among the herbal medicines, those with antioxidant properties that are used for treating diseases like Parkinson’s disease, Alzheimer, cancers, cardiovascular diseases, and so on, have drawn a greater deal of attention. These plants are rich of natural antioxidants that interrupt generation and function of free radicals and hold great promises for treating such diseases (Hsu, 2006; Rathore et al., 2015). Natural antioxidants are polyphenolic compounds (Flavonoid, Tannin, and Anthocyanin) that are found in different parts of the plant like leaf, stem, fruit, root, and even seeds (Ahmadvand et al., 2013). Therefore, extractions of secondary metabolites (such as essence and essential oil) from different parts of herbal plants demonstrate antibacterial, antifungal, antiparasitic, and antioxidant effects (Semnani et al., 2007). Antioxidant properties of herbal medicines depend on polyphenol compounds found in them. These useful chemicals not only used as medication but also as a unique pattern for the development of medicine analogues and a useful model to have a better perception of biological phenomena (Asgari Jahromi et al., 2013). Knotweed or polygonum avicular from polygonaceae family has semi-erect stem that reaches 50cm in length. The leaves are alternate and narrow with pointy tip and separate with odorless, and small flowers in green with pink edges. Knotweed is highly resistive to external factors like cold, heat, or being trodden and it is found in grasslands, road side, abandoned farms, and rock cracks. This annual plant is found in Australia, Europe, north/south of Africa, Mediterranean, the Middle East, and India (Rathore et al., 2015). In Iran, it can be seen in forests and humid climates like Guilan, Mazandaran, Azerbaijan, and Chahrmahl o Bakhtirai provinces (Ansari et al., 2014). The chemical composition of knotweed includes, oxalic acid, acetic acid, formic, tannin, nitrate, potassium, glucose, essence, silica, oxy methyl anthraquinone, resins, saccharides, and mucilage (Askari-Jahrom et al., 2013; Rathore et al., 2015). The fruits contain 18% protein, 71% carbohydrate, 64% fat, and 9.1% fiber; along with 0.7mg vitamin b2, 670mg calcium, 420mg phosphor, 12.7mg iron in each 100gr (Srivastava, 2006; Rahore et al., 2015). The herbal plant is astringent and prescribed for diarrhea and bloody diarrhea in particular and to control bleeding. In addition, it is used to treat asthma, bronchitis, pulmonary tuberculosis, eczema, intestine inflammation, edema, stomachache, migraine, infected wounds, sciatica pain, backache, Gout pain, rheumatism, burn and blister. The plant is also used to control fever, stomach secretions, female secretion, blood sugar, constipation, pain, and bile and urinary stones. It is notable that excessive use of the plain results in eczema, hives, skin allergy, and seizure (Liu et al., 2001; Ahmadvand et al., 2013; Hsu, 2006).